Solitair bijtje

Solitaire bijen zijn slechts enkele maanden actief op een jaar en vliegen maximaal tot ongeveer 3 maanden, vaak veel korter. Ze leven ook maar een zestal weken. In die periode gaat elk vrouwtje op zoek naar een geschikte nestplaats. Wanneer de nestholte gegraven of goedgekeurd is, begint het vrouwtje met een aantal foerageervluchten. Daarbij wordt stuifmeel verzameld dat achteraan in de nestholte wordt opgestapeld. Wanneer voldoende stuifmeel is verzameld of het is verwerkt tot een bijenbroodje, dit is een mengeling van stuifmeel en nectar, legt het vrouwtje er een bevrucht eitje op. Hiervoor wordt dan een wand gebouwd van modder en speeksel, zodat er een cel ontstaat. Daarna wordt alles herhaald tot de holte volgebouwd is met cellen. De solitaire bij meet altijd eerst de lengte van een cel en bouwt dan een drempel op de plek waar de volgende wand moet komen. Daarna wordt het stuifmeel aangevoerd en het eitje gelegd, om tot slot de drempel uit te bouwen tot een gesloten wand. In de voorste cellen worden onbevruchte eitjes gelegd, hieruit zullen de mannetjes komen die eerst zullen rondvliegen. De opening vooraan wordt afgesloten met een stevige mengeling van speeksel met modder, plantenmateriaal of zand, zodanig dat het broed goed beschermd is. Elke soort heeft zijn eigen methode ontwikkelt om de nestplaats af te sluiten met een eigen wandconstructie en bij gebrek aan de juiste bouwmaterialen zal zelfs de beste nestplaats niet gebruikt worden. In de cellen ontwikkelen de eitjes zich tot larven die zich voeden met het stuifmeel. Zodra het stuifmeel op is spinnen de meeste soorten een cocon. Daarin gaan ze over van het larvaal stadium tot een pop en vervolgens tot de volwassen bij. Deze gedaanteverwisseling duurt een aantal maanden en afhankelijk van de soort overwinteren ze als pop, larve of reeds als volwassen bij. In het volgend voorjaar komen dan eerst de mannelijke bijen uit het nest gekropen. Deze wachten bij de nestplek tot de vrouwtjes uitkomen die dan meteen bevrucht worden. Mannetjes proberen met meerdere vrouwtjes te paren maar een vrouwtje paart (bij de meeste soorten) slechts één maal. Speciaal aan deze levenswijze is dat de solitaire bijen dus nooit hun nageslacht zien, want de volwassen bijen sterven zodra voldoende nesten belegd zijn. Voor solitaire bijen is het dus van levensbelang dat hun nestplaats over de winter heen intact blijft.

 

Benieuwd hoe solitaire bijen paren? Hieronder een video van een parend koppeltje grote bloedbijen.

 

 

• www.solitairebijen.ugent.be – Levenswijze solitaire bijen

• Breugel, P. van 2014. Gasten van bijenhotels. – EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden & Naturalis Biodiversity Center, Leiden.